მთავარი » სტატიები » სტატიები |
სალოსი – ქრისტესთვის სულელი – უფლისთვის გაღებული უდიდესი მსხვერპლი
"სალოსი" ბერძნული სიტყვაა და ქართულად სულელს ნიშნავს. სწორედ ამ სახელს ირქმევენ ადამიანები ღვთის სიყვარულით, უფალს დაფარულად ემსახურებიან და თავიანთ ღვაწლს უფლისა და მოყვასის წინაშე ასე მალავენ. სალოსი უარს ამბობს ყოველგვარ მიწიერ ღირსებასა და პატივზე, რათა სიწმინდეში დაიცვას მთავარი – ღვთის ხატება. ახლო წარსულში ასეთი მამა ქართველებსაც გვყავდა – ბერი გაბრიელი (ურგებაძე), რომელმაც კომუნისტურ ეპოქაში სწორედ სალოსის მძიმე ჯვარი იტვირთა და სიცოცხლის ბოლომდე ზიდა. ის ღვთისგან წინასწარმეტყველების და განკურნების მადლით იყო დაჯილდოებული. მის საფლავზე, მცხეთის სამთავროს დედათა მონასტრის ეზოში, დღემდე აღესრულება სასწაულები. სალოსობის თემაზე გვესაუბრება იოანე ნათლისმცემლის ტაძრის დეკანოზი, მამა გიორგი (სხირტლაძე).
– მამაო, განგვიმარტეთ, ქრისტიანული გაგებით, რას ნიშნავს სალოსი. – სალოსი ეწოდება ადამიანს, რომელიც ღმრთის სადიდებლად და საკუთარი ცოდვილობისა და ვნებელობის დასაძლევად ნებით იღებს სულელის სახეს, ცხოვრობს და იქცევა, როგორც სულელი. ასეთი ცხოვრებით ადამიანი ებრძვის ამპარტავნებას. ასეთ ადამიანს ღმრთისაგან შეიძლება მიემადლოს სხვადასხვა ნიჭი სულიწმიდისა. სალოსები ხშირად წინასწარმეტყველებდნენ, კურნავდნენ. ძალიან ხშირად ისინი თავიანთი, თითქოსდა სულელური ქცევით ამხელდნენ ძლიერთა ამა ქვეყნისათა. სალოსური ღვაწლი სამართლიანად ითვლება ერთ–ერთ უმძიმესად. ადამიანებს გვაქვს რაღაც წარმოდგენები საკუთარ ღირსებაზე, პრეტენზია, რომ საზოგადოებაში რაღაც ადგილი გვეკავოს. ამ ადამიანური "ღირსების" დაცვაში ჩვენ ხშირად შეურაცხვყოფთ ნამდვილ ღირსებას ადამიანისას – ღმრთის ხატებას. სალოსი უარს ამბობს ყოველგვარ ღირსებაზე, რათა სიწმინდეში დაიცვას მთავარი – ხატება ღმრთისა. უნდა ითქვას, რომ ეკლესია ძალიან ფრთხილად ეკიდება სალოსობას, რადგან ამით შესაძლოა არათუ დაითრგუნოს ამპარტავნება, არამედ გაღრმავდეს, ხიბლში ჩავარდეს "მოღვაწე" და საბოლოოდ დაიღუპოს. დღესაც შეიძლება შეგვხვდნენ ადამიანები, რომლებიც სალოსობას ცდილობენ. მათთან ურთიერთობისას, ვინც სალოსობის ღვაწლს ატარებს, დიდი სიფრთხილე გვმართებს, რადგან შესაძლოა ხიბლში ჩავარდნილი მორწმუნის გავლენის ქვეშ აღმოვჩნდეთ. ასეთ ადამიანებთან ურთიერთობა უნდა შევათანხმოთ სულიერ მოძღვართან, სულიერ ცხოვრებაში გამოცდილ ადამიანთან, რათა არც თვითონ შევცდეთ და არც სხვა ვაცდუნოთ. – როდის გაჩნდა ეს ცნება – "ქრისტესთვის სულელი" და არის თუ არა იგი დამოწმებული წმინდა მამათა მიერ? – თანახმად წმინდა მოციქულ პავლეს სიტყვისა – "უკეთუ ვისმე ბრძენ ჰგონიეს თავი თვისი თქვენ შორის ამა სოფელსა, სულელ იქმენინ, რათა იყოს იგი ბრძენ". ზოგიერთნი, ფრიად ბრძენი მოღვაწენი იჩემებდნენ სულელობას (სალოსობას), ქრისტესათვის და მოურიდებლად და კადნიერად ამხილებდნენ ყოველგვარ სიბილწეს და უსჯულოებას. სალოსობა ეგვიპტეში მეოთხე საუკუნეში დაიწყო. წმინდა ანდრიას გარდა, სალოსთა შორის იყვნენ წმინდა დანიელი, წმინდა სვიმეონ ასური. "არამედ სულელნი იგი სოფლისანი გამოირჩია ღმერთმან, რათა არცხვინოს ბრძენთა და უძლურნი იგი სოფლისანი გამოირჩია, რათა არცხვინოს ძლიერთა...", – ეს სიტყვები აღმოჩნდა გზამკვლევი მთელი სამოღვაწეო ტრადიციისათვის, რომელიც არსებობს მაცხოვრიდან მოაქჟამამდე. ცნება "ქრისტესთვის სულელი" რუსეთში დაახლოებით საუკუნეში შემოვიდა და შემოჰყვა სლავურად თარგმნილ სახარებებს, მათ შორის – მოციქულ პავლეს ეპისტოლეებს. სრულიად განსხვავებული დიდი სახე მიიღო სალოსთა მიმართ თაყვანისცემამ რუსულ მიწაზე. რუსი ისტორიკოსი გიორგი ფედოტოვი ასე წერს ამის შესახებ: "საოცარი სიმრავლე "ქრისტესათვის სულელთა" ანუ "ნეტართა"; უძნელესი ღვაწლის გამო სალოსობა რუს ხალხში მიჩნეულია განსაკუთრებულად პატივდებულად უფალ იესო ქრისტეს მიერ". რუსულ ეკლესიას ჰყავს წმინდა ნეტართა და ქრისტესთვის სულელთა მთელი დასი. ესენია: პროკოფი და იოანე მოსკოველები, ისიდორე როსტოველი და ქსენია პეტერბურგელი, ცნობილი სალოსი, ორლოველი ხუცესი ათანასე ანდრეას ძე საიკო. – მამაო, თუ ღმერთს ყველა ადამიანი ერთნაირად უყვარს, მაშინ რატომ არსებობენ ღვთის რჩეულები? – ღმერთს ყველა ერთნაირად უყვარს, მაგრამ ყველას ერთნაირად არ უყვარს უფალი. ყოველი ადამიანი თვითონ იღებს გადაწყვეტილებას, თვითონ არჩევს, როგორი ერთგულებით ემსახუროს უფალს. უფლისთვის მომავალი (არც წარსული) არ არსებობს (ეს ჩვენთვის გაუგებარია). მან დრო თავად, სამყაროსთან ერთად შექმნა, ამიტომ ყველა იმ ქმედებას და არჩევანს, რომელსაც მომავალში ჩავიდენთ, ღმერთი აწმყოსავით ხედავს და იცის. აქედან გამომდინარე, ღმერთი წინასწარ ხედავს, კონკრეტული ადამიანის ღვთისადმი განსაკუთრებულ დამოკიდებულებას და განსაკუთრებულ არჩევანს, ირჩევს მას რაღაც მისიის შესასრულებლად. რაც შეეხება იმ საკითხს, რომ ადამიანები სხვადასხვა ნიჭით იბადებიან, უნდა გვახსოვდეს, ადამიანი ცხონდება არა ამა თუ იმ ნიჭით, არამედ ღვთის წყალობით და თავისუფალი არჩევანით – იყოს თუ არა ღმერთთან. თუნდაც სალოსობა, ესეც ერთგვარად ნიჭია, იმიტომ, რომ არ არის ადვილი, იყო ქრისტესთვის სულელი. სალოსობა მკაცრად უარყოფაა ადამიანური სისუსტეებისა, როგორც ფიზიკურად, სხეულებრივად, ასევე ფსიქიკით და ეგოცენტრიზმით. ეს უდიდესი მსხვერპლია უფლისათვის. ასეთი ქრისტიანები კი, რა თქმა უნდა, ღვთისათვის საყვარელი ადამიანები არიან. ანა ნოდია | |
კატეგორია: სტატიები | დაამატა: mamao (2012-01-22) | ავტორი: მამა გიორგი (სხირტლაძე) | |
ნანახია: 3487 | |