მთავარი » სტატიები » სტატიები |
მშობელს არ აქვს უფლება, შვილის თავისუფალი ნება შეზღუდოს
როგორ გავზარდოთ კარგი შვილები, ალბათ ყველა მშობლისათვის უმთავრესი საკითხია. მორწმუნეთათვის კი ისიც არანაკლებ მნიშვნელოვანია, როგორ შეაყვარონ შვილებს უფალი და ეკლესია, როგორ ჩამოაყალიბონ ჭეშმარიტ ქრისტიანებად. ამ საკითხებზე წმინდა იოანე ღვთისმეტყველის სახელობის ტაძრის დეკანოზი, მამა გიორგი (სხირტლაძე) გვესაუბრება.
– მამაო, რამდენად დიდია მშობლის პასუხისმგებლობა ღვთის წინაშე, როცა, მიუხედავად დიდი ძალისხმევისა, შვილს სათანადოდ ვერ ზრდის? – განუყოფელია მშობელი და შვილი ერთმანეთისაგან. შვილი ერთგვარად მშობლის გაგრძელებაა. ხშირად მშობლის ცნობიერება ძალიან განსხვავდება შვილის ცნობიერებისაგან. მართალია, ბიოლოგიურ საწყისს მშობელი აძლევს, მაგრამ სული იქმნება უფლის მიერ. ამიტომაც განსხვავდება მშობლის გონებრივი და სულიერი მდგომარეობა ხშირად შვილისაგან. ზოგჯერ ურწმუნო მშობელს მორწმუნე შვილი უყალიბდება და შემდგომ შვილს მიჰყავს მშობელი ტაძარში. წინააღმდეგობები თაობებს შორის ყოველთვის არის. ხშირია შემთხვევაც, როცა შვილი კონცენტრირდება იმ კეთილ საქმეზე, რაც მშობელმა გააკეთა და აღრმავებს მშობლის მიერ მიცემულ ცოდნას. რა თქმა უნდა, მშობლის ბიძგი შვილის განვითარებისთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობისაა, მაგრამ არასაკმარისი პირობაა. ღვთის წყალობა და ადამიანის პირადი ძალისხმევა აუცილებელია. ბიოლოგიური მამა შუამავალი უნდა იყოს შვილისათვის ზეციურისადმი, მშობელი ხიდი უნდა იყოს ღმერთსა და შვილს შორის. რაც შეეხება პასუხისმგებლობას ღვთის წინაშე, მშობელს ის მოეთხოვება ქრისტიანული მორალისა და საღი აზრის ფარგლებში. იმდენად, რამდენადაც მამა ცალკე სულია და შვილი – ცალკე, ისინი ცალ–ცალკე აგებენ პასუხს თავის თავზე. მშობელს არ აქვს უფლება, შვილის თავისუფალი ნება შეზღუდოს. რა თქმა უნდა, აუცილებელია მიუთითოს, გადახაროს და ურჩიოს სიყვარულით, მაგრამ აბსოლუტური დომინირება და უზურპირება მისი თავისუფალი ნებისა არ შეიძლება. შვილი არ არის მშობლის მონა. რაც მეტს აკრძალავს მშობელი, მით მეტი შეიძლება გააკეთოს ის აკრძალული შვილმა. ამიტომ მშობლის უბრალოება, გვერდშიმყოფობა, შვილთან მეგობრობა უნდა გულისხმობდეს იმ აკრძალვასაც და იმ გაწყრომასაც. მშობელი დიქტატორი არ უნდა იყოს. ღმერთი გადახრის, მაგრამ არ აძალებს. ასევე მშობელმა უნდა გადახაროს, ყველანაირად ეცადოს, დადებითად ჩამოაყალიბოს, მაგრამ არ უნდა დააძალოს. არ შეიძლება შვილს დააძალო პროფესიის არჩევა, ცოლის მოყვანა ან გათხოვება ვინმეზე, არ შეიძლება დააძალო, რა გზით წავიდეს ის. თავისუფალი ნების ასეთი უზურპირება იწვევს უკურეაქციებს და ჩნდება უფსკრული თაობებს შორის. – რა ასაკიდან უნდა შევაყვაროთ ბავშვს ეკლესია და ღმერთი? – ამის ზუსტი განსაზღვრული ასაკი არ არსებობს, მაგრამ რაც უფრო ადრე, მით უკეთესი. ზრდა და წინსვლა არასდროს არის გვიან და არასდოს არის ადრე. მაგრამ, თუ შენ თვითონ არ იცი, რა წამალი გჭირდება და შენ თვითონ განსაკურნებელი ხარ, სხვას ვერ განკურნავ. შვილის სწავლა–განათლება თუ გვინდა, პირველ რიგში, ჩვენ თვითონ უნდა ვიყოთ ნასწავლი, ქრისტესთან მისულები. მშობელი შვილის მოკავშირე უნდა იყოს ცოდვის წინააღმდეგ. მშობელი ცოდვას და ბავშვის მავნე ჩვევებს უნდა ებრძოლოს და არა – ბავშვს. პირველ რიგში, მშობელს ევალება, ბავშვს მიაწოდოს არა უამრავი ინფორმაცია, მიაყაროს ყველაფერი, რაც მისი აღქმისათვის შეუძლებელი იქნება, არამედ მზად უნდა გახადოს ცხოვრებისადმი. უნდა ასწავლოს ქრისტიანული უშიშროება და არა – კრიმინალური. უნდა ჩაუნერგოს, რომ არცოდნა არცოდვა არ არის, პირიქით, რომ ეს ძალიან დიდი ცოდვაა, პირველ რიგში – არცოდნა სულიერი საკითხებისა, რაც სულის საცხონებელია. უნდა ასწავლოს პატივისცემა უფროსებისადმი, მაგრამ ეს არ უნდა იყოს ბრმა პატივისცემა, დამყარებული შიშზე, არამედ პატივისცემა შენზე მეტი გამოცდილების პიროვნებისადმი. ასწავლოს ბავშვს, როგორ გამოვიდეს განსაცდელებიდან, უნდა ჩაუნერგოს სულიერი იმუნიტეტი. უნდა იყოს ბავშვის მეგობარი და არა ჭკუის დამრიგებელი. შვილის საიდუმლოებების გამზიარებელი, გარკვეული რჩევის მიმცემი, დამრიგებელი, შემწე. არ უნდა დააკომპლექსოს ბავშვი. არ უნდა დათესოს მასში არასრულყოფილების კომპლექსი, რაც ხშირად ხდება ხოლმე. ამიტომ შვილები მშობლებს უპირისპირდებიან. – ლმობიერება უფრო სასიკეთოა ბავშვის მიმართ თუ სიმკაცრე? – მნიშვნელოვანია, რა თქმა უნდა, გარკვეული სიმკაცრე. გარკვეული სიმკაცრე და დასჯის გამოცდილება ბავშვის ფსიქოლოგიაში აუცილებელია, რომელიც გამოიწვევს ბავშვში იმ გრძნობას, რომ ცუდი აღარ გაიმეოროს. მაგრამ სიმკაცრეც არ შეიძლება ზღვარგადასული. ბავშვს სიმკაცრემ მორალი უნდა გამოატანინოს. თუ მშობელი უკულტურო და აგრესიულია, ბავშვს როგორ ასწავლის კულტურას და სიმშვიდეს?! მაგრამ პარადოქსი ის არის, რომ ურწმუნო მშობლებისგან გამოდიან მორწმუნე შვილები. მშობელი თავის ოჯახზე და შვილზე უნდა სწავლობდეს მთელი კაცობრიობის სიყვარულს. თუ დღე და ღამე გინებასა და ბილწსიტყვაობას ისმენს ბავშვი, ის როგორი მეტყველების და აზროვნების გამოვა?! – შეიძლება თუ არა მშობელმა შვილი, გარდა სიტყვიერი დასჯისა, სხვა ხერხებითაც დასაჯოს? – მშობლის ფიზიკური ძალადობა ბავშვზე დაუშვებელია. გარკვეული სიტყვიერი (ბილწსიტყვაობას არ ვგულისხმობ) სიმკაცრე აუცილებელია, მაგრამ არავითარ შემთხვევაში ეს არ უნდა იყოს ფიზიკური ძალადობა. ბავშვის შეგნებაზე ძალიან მოქმედებს მშობლის ყველა ქცევა. არავითარი შიში არ ბადებს სიყვარულს, ეს ზღაპარია! კომუნისტური უტოპიაა. შიში ბადებს სიძულვილს და არა – სიყვარულს. მხოლოდ და მხოლოდ ღვთის შიში არის წმინდა და მაცხონებელი. ადამიანის შიში არავითარი სიწმინდის მატარებელი არ არის, პირიქით, ყოველგვარი გამრუდებისა და ყოველგვარი წინააღმდეგობის, ჩიხში მოქცევის საწინდარია. ამიტომ დღეს თუ ბავშვს ვუბრაზდებით და ვსჯით გარკვეული სასჯელით, ბავშვი იმავეს გაიმეორებს, თუკი ის სასჯელი მან შეგნებულად არ გაიაზრა. იგივე შეცდომის გამეორება გამოიწვევს უფრო მაღალი ხარისხის დასჯას, უფრო მაღალ ხმაზე დაყვირებას, უფრო მეტი ხარისხის დაღრიალებას და ნერვების მოშლას, გამოსვლას წონასწორობიდან. მერე მშობელი ისტერიკულ პიროვნებად ჩამოყალიბდება და ისტერიკული ნევროზის წყარო იქნება. ამიტომ არის ამდენი დანევროზებული ქალი და მამაკაცი. ეს არის ბავშვისადმი არაადეკვატური მიდგომის შედეგი. ძალიან დიდი ძალა აქვს მშობლის ლოცვას შვილის მიმართ. არსებობს დედის ლოცვა და სხვადასხვა ლოცვები. მშობელმა ეს აუცილებლად უნდა გაითვალისწინოს. ანა ნოდია | |
კატეგორია: სტატიები | დაამატა: mamao (2012-02-24) | ავტორი: მამა გიორგი (სხირტლაძე) | |
ნანახია: 1583 | |