"ფანატიზმი უცოდინრობის ნიადაგზე აღმოცენდება"

სიყვარულსაც აქვს ზღვარი, რომელიც ქრისტიანმა არ უნდა გადალახოს. ადამიანები ხშირად კარგავენ ზომიერებას და პიროვნების გაფეტიშებას იწყებენ, ამქვეყნიურ, ხორციელ მისწრაფებებს აიდეალებენ და სიცოცხლის მთავარ მიზნად სახავენ მატერიალურ სიმდიდრეს, ძალაუფლებას, პოპულარობას... ეკლესია გვაფრთხილებს, რომ ეს პირდაპირი გზაა სულის დაღუპვისკენ, უფსკრულისკენ, ეს არის დაბრუნება კერპთაყვანისმცემლობასთან. ამ თემაზე გვესაუბრება წმინდა იოანე ღვთისმეტყველის სახელობის ტაძრის დეკანოზი, მამა გიორგი (სხირტლაძე). 

– მამაო, რას ნიშნავს ფეტიშიზმი? 
– რაოდენ გასაკვირიც უნდა იყოს, ფეტიში არის საგანი ან ცხოველი, უფრო სწორად, გვარის, კლანის, ადამიანთა წარმართული ცნობიერების მქონე ხალხის "მფარველი" ცხოველი, ნივთი ან რაიმე სხვა საგანი. ეს იქნება ლითონი, ხე, ქვა თუ სხვა რამ, არ აქვს მნიშვნელობა. ფეტიშიზმი არის მაგიური რელიგიური ცნობიერების შედეგი, როცა ადამიანი შექმნილს შემოქმედზე მაღლა აყენებს და მას მაგიურ, საკრალურ თვისებებს ანიჭებს. ფეტიშიზმი არის ფასეულობათა აღრევა, ფასეულობათა უკუსვლა. მარტივად რომ ვთქვათ, ფეტიში არის ბოროტების წყარო. მათ, ვისაც გაფეტიშებული ჰყავთ რაიმე ქმნილება, ქრისტეს პირველი და მეორე მცნების დამრღვევები არიან. 
ფეტიშიზმი სერიოზულად ისჯება და საერთოდ იწყევლება, ეს იქნება ცალკეული ადამიანი, ოჯახი თუ ერი, რადგან საშინელ, დესტრუქციულ შედეგებს იწვევს. ფეტიშიზმის ცდუნება დღესაც აქტუალურია. ყოველივე მატერიალურის ზედმეტი სიყვარული ფეტიშიზმში გვაგდებს. არანაირად შეიძლება, აზროვნება მარტო მატერიალურისკენ იყოს მიმართული. დღეს არის სულის გამატერიალურების მცდელობები, როცა პირიქით, მატერია უნდა გავასულიეროთ და ვაკურთხოთ. ფეტიშიზმი არის ადამიანის დაბრუნება ეშმაკის ძალაუფლების ქვეშ. ეს არის დაბრუნება წარმართობის ბნელ ხანაში, უგუნურებაში. 
– ანუ ფეტიშიზმი იგივე ფანატიზმი, კერპთაყვანისმცემლობაა? 
– ფეტიშიზმი, ფანატიზმი და კერპთაყვანისმცემლობა ერთი ხის ნაყოფია. ერთი ნივთიერებიდან გამოძერწილი სხვადასხვა ფიგურებია. 
– დღეს ფულისა და ძალაუფლების გაფეტიშება გაძლიერებულად მიმდინარეობს. როგორ შეიძლება ამ მოვლენის დაძლევა? 
– მამონას თაყვანისცემა თავიდანვე აქტუალური იყო და მწვავედ იდგა ადამიანების წინაშე, რომლებიც უკვე ქრისტეს მიერ იქნენ გაფრთხილებული, რომ არ შეიძლება ორი ბატონის მსახური იყო. არ შეიძლება თან ღმერთს სცე თაყვანი და თან მამონას, დემონს ემსახურო. ორ გზაზე ერთად მოძრავი ადამიანი შეუძლებელია განხილულ იქნეს, როგორც ერთი მთლიანი არსება. მას არ შეუძლია ერთ დროს ორ ადგილას იყოს. ეს შეუძლია მარტო უფალს, ყველგან იყოს და ყოველსავე აღავსებდეს. თუ ადამიანი შედის მამონას თაყვანისცემაში, მას უკვე თავისი პატრონი ჰყავს – დემონი. მამონას დაქვემდებარებაში მყოფნი საკმაოდ ბევრნი არიან. ისინი ფაქტობრივად წარმოადგენენ ანტიქრისტეს წინამორბედებს და ჩვენ რეპეტიციას გავდივართ მათი აურითა და სულიერი ქმედებით. 
მეორედმოსვლის წინ სწორედ მამონას ფეტიშის მსახურები იქნებიან ყველაზე აქტიურები. ადამიანები, რომლებიც მამონას სცემენ თაყვანს, ცდილობენ, არამარტო თვითონ იყვნენ მიმსგავსებულნი მამონას დემონის ხატს, არამედ სხვებიც მიამსგავსონ და საფუძველი გაამტკიცონ. 
ადამიანს თუ არ უნდა, რომ მამონას დაემორჩილოს, არამედ მიენდოს ერთადერთ ღმერთს, მას მართლმადიდებელი ეკლესიის მტკიცე მრწამსი, მტკიცე ზნეობა მართებს. მას მართებს ის, რომ მყარი ფუნდამენტური მსოფლმხედველობა და მსოფლშეგრძნება ჰქონდეს მართლმადიდებლური სარწმუნოებისა და იყოს აღვსილი სიბრძნითა და სათნოებით. მთელი ეს დიდება და სიბრძნე მართლმადიდებლური სარწმუნოებისა მოცემულია იმიტომ, რომ ადამიანები არ აყვნენ ცდუნებას და ბრმებივით თხრილში არ ჩაცვივდნენ. მათი მიყვანა ცათა სასუფეველში მინიმალური დანაკარგებით უნდა მოხდეს. ამაზე მიუთითებდა ყველა წმინდა მამა. ამაზე მიუთითებს, პირველ რიგში, სახარება, წმინდა გარდამოცემა. ღმერთს არა ნებავს წარწყმედა ცოდვილისა, არამედ მოქცევა და ცხოვრება მისი, თუმცა ეს ადამიანის საკუთარი ნების გარეშე არ არის შესაძლებელი. ღმერთი ადამიანს მიუთითებს, მაგრამ არ ძალადობს. 
– კონკრეტული ადამიანის, მსახიობის, მხატვრის, მომღერლის ფანობაც ფეტიშიზმია? 
– პირველი და მეორე მცნება ღვთისა გვასწავლის შემდეგს: "მე ვარ უფალი ღმერთი შენი და არა იყვენ შენდა ღმერთი უცხონი ჩემსა გარეშე" და "არა ჰქმნე თავისა შენისა კერპი, არცა ყოვლადვე მსგავსი, რაოდენი არს ცათა შინა ზე და რაოდენი არს ქვეყანასა ზედა ქვე და რაოდენი არს წყალსა შინა ქვეშე ქვეყანისა, არა თაყვანისცე მათ, არცა მსახურებდე მათ". მინდა, ხაზი გავუსვა: "არა ჰქმნე თავისა შენისა კერპი, არცა ყოვლადვე მსგავსი" ნიშნავს, რომ ყოველივე ქმნილის, მით უმეტეს, ადამიანის, თაყვანისცემა შავი მაგიის ყველაზე მკრეხელური გამოვლინებაა. ისინი, ვინც თაყვანს სცემენ მომღერალს, ბელადს თუ რომელიმე კარგ მოჩხუბარს, ცოდვაში იგდებენ თავს. ასეთი ადამიანები პირდაპირ შედიან კონტაქტში შავ ძალებთან და მათი თარეშის უშუალო მონაწილეები და ფანჯრები ხდებიან ამ რეალობაში, რომელსაც ჩვენ ვხედავთ. ამ სამგანზომილებიან რეალობაში უამრავი ადამიანი უბრალოდ ფანჯარა და მარიონეტია იმ ძალებისა, რომლებიც, პირველ რიგში, მოქმედებს მათზე, რომლებიც თაყვანს სცემენ კერპს. 
– რელიგიური ფანატიზმიც ასეთივე ფანჯარაა? 
– ჭეშმარიტი რელიგია არის ერთი ღმერთის თაყვანისცემა. ღმერთის თაყვანისცემა ფეტიშიზმი არ არის. ეს შექმნილის კი არა, შემოქმედის თაყვანისცემაა. სიტყვა "მართლმადიდებლობა" ნიშნავს მართალი ღმერთის დიდებას. რელიგია ოპიუმი არ არის. ფანატიზმი – ეს არის უკვე უკიდურესი, ისტერიკული სულიერობა. ფანატიზმი შეიძლება იყოს არამარტო ჭეშმარიტი რელიგიის მიმდევრების გადახრა, არამედ წარმართული აღმსარებლობისაც. არავითარი განსხვავება არ არის, ფანატიზმი სად იქნება გამოვლენილი. ფანატიზმი ბნელეთია, ეს არის რელიგიური ჰორიზონტის სივიწროვე. ამ დროს ადამიანი დეტალებს აღიქვამს და არა – ერთობლიობას, რადგან ინტეგრაციის უნარი არ აქვს, მთლიანობას ვერ იგებს. ფანატიზმი უცოდინრობის ნიადაგზე აღმოცენდება. 
მანანა ნოდია