მთავარი » სტატიები » სტატიები |
"მოძღვარს შეუძლია ქალს გათხოვებაში დაეხმაროს" მოძღვარი მორწმუნისთვის სულიერი გზის მასწავლებელია. მასთან ურთიერთობა ღმერთთან მისაახლოებლად აუცილებელია. იგი ერთგვარი მედიატორის, შუამავლის როლს ასრულებს კაცსა და უფალს შორის. ეს არ გულისხმობს მოძღვარზე სრულად დამოკიდებულებას, რადგან ადამიანი ღმერთმა თავისუფალი ნებით დააჯილდოვა. ისეთი მნიშვნელოვანი საკითხები, როგორიც არის თუნდაც ოჯახის შექმნა ან საერო ცხოვრებიდან სასულიეროში გადასვლა, ადამიანმა საკუთარი სურვილით უნდა გადაწყვიტოს და მოძღვრის ჩარევა ზედმეტია. ამ საკითხებზე გვესაუბრება იოანე ღვთისმეტყველის სახელობის ტაძრის დეკანოზი მამა გიორგი (სხირტლაძე).
– მამაო, რა პასუხისმგებლობა აკისრია მრევლს მოძღვრის წინაშე და მოძღვარს მრევლის წინაშე? როცა ადამიანი თავის სულიერ მამას ეურჩება, რა შეიძლება იყოს ურჩობის საზღაური? – გააჩნია, რა სახის ურჩობაზე ვსაუბრობთ. ყოველი ადამიანი ბავშვობიდან ეურჩება მშობელს, არ ცნობს მის აკრძალვებს. ურჩობის საზღაურს კი ყველა ადრეული ასაკიდან იღებს. იგივე შეიძლება ითქვას მოძღვართან მიმართებაში. არსებობს კატეგორიული მითითებანი, რომლითაც მოძღვარი პირდაპირ გვიკრძალავს ცოდვილ საქციელს, გვეუბნება – "ეს უნდა შეწყვიტო", "ამის უფლება არ გაქვს, რადგან ეს ეწინააღმდეგება სახარებას". მათი შეუსრულებლობა არ შეიძლება და მსგავსი ურჩობის საზღაური, დიახაც, შემაშფოთებელია, რადგან ამ დროს ადამიანი რაღაც უფრო მეტს იკლებს, ვიდრე მოძღვრის ლოცვა–კურთხევაა. ნაკლებად კრიტიკული სიტუაციებიც არსებობს, როცა ჩვეულებისამებრ, საკუთარი შეხედულების მიხედვით ვიქცევით, რადგან მცირედით ყველას გვაქვს მიდრეკილება, ჩვენ სასარგებლოდ გავიგოთ მოძღვრის ნათქვამი. უსიამოვნებებს ვერც ამ შემთხვევაში ავიცილებთ, რამეთუ ყოველი ჩვენგანის თავისუფლებას თავისი საზომი და საზღვარი გააჩნია. გამოცდილ მოძღვრებთან ურთიერთობისას ძალზე იშვიათად მინახავს მათი მხრიდან კატეგორიულობა ისეთ საკითხებში, როცა საქმე ცოდვას არ ეხება: ერთგვარი თავისუფლება ადამიანს მაინც რჩება, ანუ ბოლო სიტყვა მას ეკუთვნის. მახსენდება მამა იოანე (კრესტიანკინი), რომელიც სულიერი რჩევების მიცემისას, მაშინაც კი, როცა ნათელი იყო, რომ ადამიანს უფლის ნებას აუწყებდა, თავისუფალი არჩევანის შესაძლებლობას უტოვებდა მას. ეს უმნიშვნელოვანესი ასპექტია მოძღვრისა და მისი მრევლის ურთიერთობაში. მაგრამ არსებობს კატეგორიული საკითხებიც. იმავე მამა იოანეს წერილებში გვხვდება კატეგორიულობაც – "უფლება არ გაქვს, ქმარი მიატოვო", "უფლება არ გაქვს, აბორტი გაიკეთო", "თუ ამას ჩაიდენ, უბედურებას მოიმკი, უფალი დაგსჯის" და ა.შ. ამგვარი მითითებების შეუსრულებლობა არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება! – ხდება ხოლმე, რომ ადამიანი მიმართავს ბერს, შემდგომ მოძღვარს და მათი ნათქვამი ეწინააღმდეგება ერთმანეთს. როგორ მოვიქცეთ ასეთ ვითარებაში? – ბერთან მისვლა და საუბარი არ უნდა ხდებოდეს მოძღვრის გვერდის ავლით. არ შეიძლება "თავზე გადაახტე" ადამიანს, რომელმაც საკუთარ თავზე აიღო შენზე პასუხისმგებლობა. მსგავსი ქმედება გამოხატავს საშინელ უპატივცემლობას და უნდობლობას იმ მოძღვრის მიმართ, რომელიც შენზე ლოცულობს. ადამიანი შეიძლება ფიქრობდეს: "ვინ არის ეს რანგით უფრო დაბალი მღვდელი, მაგალითად, მამა ნიკოლოზთან შედარებით?". შედეგად კი იქმნება ისეთი ვითარება, რომ ადამიანს არც ბერისაგან ეუწყება ნება უფლისა და არც მოძღვრისგან. ხშირად შევხვედრივარ ისეთ ადამიანებს, რომლებიც მოძღვრის უკითხავად მიდიან ბერთან. ეს არ არის მისაღები. – ეს რა შემთხვევაში ხდება ხოლმე? – ასეთი რამ ხდება, როცა ადამიანს არ მოსწონს მოძღვრის პასუხი და ფიქრობს: "მოდი ერთი, ბერთან წავალ...". ბერთან მისვლა შეთანხმებული უნდა იყოს მოძღვართან. ასე იქცევიან თავად მღვდლებიც, სანამ ბერს მიმართავენ, ისინი რჩევას ეკითხებიან საკუთარ მოძღვარს. – რაც შეეხება ცხოვრების გზის არჩევას, იქნება ეს მონაზვნური თუ ოჯახური ცხოვრება, რამდენად განმსაზღვრელია ამ დროს მოძღვრის აზრი? – ასეთ დროს მოძღვრის აზრი მეორეხარისხოვანია. ეს არჩევანი ყოველთვის შინაგანი სურვილია, გნებავთ, მოწოდება. მოწოდება კი ყოველთვის უფლისგან მოდის და პირდაპირ ადამიანის გულისკენაა მიმართული. – როგორ ვლინდება ეს ყოველივე? – ვლინდება მწვავე შინაგანი სურვილით. წარმოიდგინეთ ადამიანი, რომელიც მოხვდა რომელიმე მონასტერში და იმდენად კარგად იგრძნო იქ თავი, რომ უკან დაბრუნება აღარ სურს. თუ მაინც დაბრუნდა, მოსვენება დაკარგული აქვს, ამქვეყნად საკუთარ ადგილს ვეღარ პოულობს, შეიძლება ითქვას, სანამ მონასტერში არ მიბრუნდება, აღარც კი ცხოვრობს. ასე იხსნება ადამიანში ხსენებული სწრაფვა და ასევე ხდება ოჯახურ ცხოვრებაშიც. განმსაზღვრელია უფლის მოწოდება და არა – მოძღვრის გადაწყვეტილება. – მაგრამ ოჯახური ცხოვრების მოწყობაში ხომ შეიძლება დახმარება გაგვიწიოს მოძღვარმა? – მოძღვარმა შეიძლება გირჩიოს, შეგახსენოს რაიმე. მაგალითად, მოძღვარმა შეიძლება გაუხსნას ქალს ისეთი რამ, რასაც იგი ადრე ვერ ამჩნევდა თავის რჩეულში, ყურადღება მიაპყროს საქმროს ხასიათის თავისებურებებს. ეს შეიძლება დაეხმაროს ქალს საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებაში, რომ ოჯახი შექმნას, მაგრამ მაინც ასეთ შემთხვევებშიც ადამიანი თავად იღებს გადაწყვეტილებას. – ეკლესიურ გზაზე ახალშემდგარ ადამიანებს უჭირთ ხოლმე ლოცვების წესის დაცვა, მოსაწყენად და მოუხერხებლადაც ეჩვენებათ. რას ურჩევდით ასეთებს? – ეს ყოველივე შეიძლება მოსაწყენი ათიოდე წლის შემდეგ გახდეს. ცხოვრების რაღაც ეტაპზე დგება ჟამი, როდესაც განსაზღვრული ლოცვები თავის თავს სრულად ამოწურავს და მათ მექანიკურად კითხულობ. ასეთ დროს წესები უნდა შეიცვალოს. წესები იმისათვის არსებობს, რომ ერთგვარი "ხელჯოხის" მსგავსად მათზე დაყრდნობა შეიძლებოდეს. წმინდა ეგნატე (ბრიანჩანინოვი) შესანიშნავად მსჯელობს ზემოთქმულზე და ლოცვის წესისადმი მთელი თავი აქვს მიძღვნილი. წმინდა მამა განმარტავს, რომ წესი არ უნდა ეწინააღმდეგებოდეს ადამიანის სულიერ ცხოვრებას და თუ ეს წესი დაბრკოლებად იქცევა, იგი უნდა შეიცვალოს. და რაც მაცხოვარმა თქვა შაბათზე, იგივე ითქმის წესზეც: წესი ადამიანისთვის არის შექმნილი და არა – ადამიანი წესისთვის. სწორედ ეს გახლავთ მთავარი: შენ ფლობ წესს და არა – პირიქით. სულიერი ძალები ყველას ერთნაირი როდი აქვს: მავანმა შეიძლება იკითხოს წესი, მავანმა – კანონები, მავანმა – დავითნი, რაც თავისთავად შესანიშნავი საკითხავი გახლავთ და მისი ამოწურვა შეუძლებელია. ფსალმუნთა კითხვისას ადამიანს უკეთ ესმის ღვთისმსახურება, დავითნი მისი დასაყრდენი ხდება. არსებობს იესოს ლოცვა, რომელიც მხოლოდ ბერ–მონაზვნებისათვის კი არა, სრულიად უბრალო ხალხისთვისაც არის განკუთვნილი. ხალხს კი ზოგჯერ ეშინია იესოს ლოცვის წარმოთქმა კურთხევის გარეშე. რატომ ეშინიათ? ამ ლოცვაში ხომ საკმაოდ უბრალო სიტყვებია: "უფალო, იესო ქრისტე, ძეო ღმრთისაო, შემიწყალე მე ცოდვილი!". ამ ლოცვას სრულიად შეუძლია ნებისმიერი წესის შეცვლა, არც ყურადღების მოკრება ჭირს და მისი მეშვეობით საკუთარი თავისთვისაც შეგვიძლია ვილოცოთ და მოყვასისთვისაც. მანანა ნოდია | |
კატეგორია: სტატიები | დაამატა: mamao (2012-10-17) | ავტორი: მამა გიორგი (სხირტლაძე). | |
ნანახია: 3170 | |