ЛСЛС
დახურვა
შეტყობინებები: 0
MESSAGE!:შეტყობინება არ არის
შესვლა საიტზე
იტვირთება...
 
მთავარი » სტატიები » სტატიები

რას ნიშნავს წითელი კვერცხი
"გიხაროდეთ, რომ ხსნილია, მაგრამ ამავე დროს გეშინოდეთ!"

დასრულდა დიდმარხვა და ყველა ქრისტიანი მაცხოვრის აღდგომას ზეიმობს. აღდგომა ქრისტიანთათვის ყველაზე მნიშვნელოვანი დღესასწაულია. ეს არის დღე, როცა ქრისტემ სიკვდილი დაამარცხა. აღდგომა წითელი კვერცხისა და პასქის გარეშე წარმოუდგენელია. რას ნიშნავს ეს სიმბოლოები, რატომ ითვლება აღდგომის მარხვა მძიმე და ყველაზე რთულ მარხვად, ამ და სხვა საინტერესო საკითხებზე გვესაუბრება წმინდა იოანე ღვთისმეტყველის სახელობის ტაძრის დეკანოზი, მამა გიორგი (სხირტლაძე): 

– მამაო, აღდგომის მარხვის მნიშვნელობაზე ვისაუბროთ. 

– აღდგომის მარხვა წოდებულია დიდმარხვად ანუ სინანულის მარხვად. ეს მარხვა არის ის პერიოდი, როცა განსაკუთრებული სულიერება და სათნოებები უნდა მოიპოვოს ადამიანმა. როცა ადამიანი მარხულობს, ეს მისთვის წარმოადგენს დამხმარე საშუალებას, ზეციდან გამოწვდილ ხელს, რათა მოიპოვოს ყველა ის სათნოება, რომელიც ჩვენ მოცემული გვაქვს სულიწმინდის ცხრა ნაყოფის სახით. სულიწმინდის შვიდი ნიჭი, რომელიც ენიჭება ადამიანს, უნდა იქნეს ცხრა ნაყოფის სახით გამოღებული. ეს მარხვა არის ის უნიკალური პერიოდი, როცა ადამიანმა განსაკუთრებული სინანული, განსაკუთრებული სულიერი მზადყოფნა უნდა გამოამჟღავნოს ღვთის წინაშე, ეს არის ღვთის შემეცნების სურვილი, განწმენდის, მოყვასისათვის დახმარებისა და სამარხვო საჭმლის გაზიარების სურვილი. 

მარხვა არის ისიც, რომ რასაც შენ ჭამ, ის შენს მოყვასსაც გაუზიარო. და, რა თქმა უნდა, მარხვა არის საკუთარი თავის შემეცნების პერიოდი. ანუ, ადამიანმა სამ რამეზე უნდა იფიქროს ამ მარხვაში: პირველი – ღვთის შემეცნებაზე; მეორე – მოყვასისათვის დახმარება–შეწევნაზე–თანაგანცდაზე და მესამე – საკუთარ თავზე, როგორც ღვთის ხატად და მსგავსად შექმნილ არსებაზე. 

აღდგომის მარხვა უსწრებს აღდგომის დღესასწაულს. ეს არის დღესასწაულთა დღესასწაული, რომლის გარშემო ტრიალებს ყველა დღესასწაული. აღდგომა არის მათი ცენტრი. ეს არის ქრისტეს სამეუფეო, საღმერთო მსახურების ყველაზე აშკარა არგუმენტი, აშკარა დამადასტურებელი, რადგან არც ერთ სარწმუნოებაში არ არის მკვდრეთით აღდგომა და არავინ არავისთვის ჯვარს არ ცმულა, მკვდრეთით არ აღმდგარა და ჯოჯოხეთში არ ჩასულა მორწმუნეთა სულების გამოსახსნელად. ამიტომ სააღდგომო მარხვა – ეს არის ქრისტეს ძეღვთისობის ყველაზე უფრო ცხადად დამადასტურებელი დღესასწაული. 

აღდგომის მარხვა განსაკუთრებული სიმკაცრითაც გამოირჩევა. ტარდება განსხვავებული ლიტურგიები – ბასილი დიდის წირვები, რომლებიც დიდი ხანგრძლივობითა და საიდუმლო ლოცვების სიღრმით გამოირჩევა; ანდრია კრიტელის სინანულის კანონი; ეფრემ ასურის ლოცვა. ეს ლოცვა 16 მეტანიით სრულდება. ამ მარხვაში განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება განწყობილებას "განცდა თვისთა ცოდვათა და არა განკითხვად ძმისა ჩემისა". ეს ყველაფერი ერთად და ცალ–ცალკე ძალიან მიაახლოებს ერს ბერთან. ანუ მარხვაში ერი თითქმის სამონასტრო და ბერული წესით ცხოვრობს – შეკავება სულიერი თუ ხორციელი სიამოვნებისგან, დათრობისგან, თამაშობებისგან, მასობრივ ადგილებში სიარულისა და ღრეობისაგან, თავშეკავება ცოლქმრული კავშირით დაწყებული, დამთავრებული საკვების მიღებით, უქმისმეტყველებისა თუ სასოწარკვეთილების, დიდებისა და ამპარტავნებისმოყვარებისა და ამა სოფლის საზრუნავისაგან თავშეკავება. ეს მარხვა გამოირჩევა სხვადასხვა სულიერი დატვირთვების სიმდიდრით, უდიდესი ასკეზით. მეტანიებითაც არის გამორჩეული ეს მარხვა. 

მეტანია გონების ცვლილებას ნიშნავს, ჩვენში დაგროვილი არასწორი აზროვნებისა და შეხედულებების შეცვლას სწორ, მართალ დამოკიდებულებად. მეტანია არის არა მარტო გარეგნული დაჩოქება, მცირე თუ დიდი მეტანიის სახით, თუმცა კი ესეც იგულისხმება, არამედ შინაგანი მდგომარეობის ცვლილება. 

– მარხვაში ადამიანის ყველა გადაწყვეტილება, იგივე მეტანიების გაკეთება, მოძღვართან უნდა იყოს შეთანხმებული? 

– რა თქმა უნდა, მარხვაზეც იღებენ ლოცვა–კურთხევას. არსებობს მსოფლიო მართლმადიდებელი ეკლესიის ლოცვა–კურთხევა, მაგრამ პირადად მოძღვართან სასურველია კურთხევის აღება, რომ ადამიანი არ ჩავარდეს თვითმორჩილებასა და ხიბლში. მორჩილება – ეს არის თვინიერება, ეს არის თავმდაბლობა, ეს არის მოთმინება და ამით უნდა იწყებოდეს ქრისტიანის დღე და ამით უნდა მთავრდებოდეს. ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა მარხვაში ენიჭება, თუმცა კი ხსნილშიც ასე უნდა გრძელდებოდეს. 

– აღდგომის დღესასწაულის სიმბოლოებზეც ვისაუბროთ. რას ნიშნავს წითელი კვერცხი? 

– წითელი ფერი ქრისტეს მოწამეობრივ აღსასრულს აღნიშნავს. კვერცხი კი არის პოტენციური ახალი სიცოცხლის გამოვლინების სიმბოლო, უძველესი ღვთისმეტყველური სიმბოლოც. წითელი კვერცხი მოასწავებს ქრისტეს სამარხს, მის განტეხვას, კრეტსაბმელის გახსნას, ახალი ცხოვრების დაწყებას და ახალი აღთქმის საიდუმლოს განგებულების აღსრულებას, კაცობრიობის ოვულაციის პერიოდის დამთავრებას და ახალი კაცობრიობის, ქრისტეს მიერ კაცობრიობის გამოჩეკვას. 

– რატომ ინახავენ ერთი წლის განმავლობაში კვერცხს? 

– ეს პირადი გარდამოცემითი ტრადიციაა. ეს არ ნიშნავს, რომ აუცილებლად ერთი წელი უნდა შევინახოთ კვერცხი. მთავარია, რომ ადამიანმა ამ კვერცხის სიმბოლური, სულიერი მნიშვნელობა იცოდეს, თორემ რამდენ კვერცხს შეჭამ და რამდენს შეინახავ, ამას საკრალული დატვირთვა არ აქვს. შენახვა აუცილებელი არ არის. უბრალოდ ეს არის მოწიწებითი დამოკიდებულება. მისი შენახვა, როგორც რაღაც სიწმინდისა, აუცილებელი არ არის, თუმცა სურვილისამებრ შეიძლება. 

– ამ ბოლო დროს კვერცხს სხვადასხვა ფერად ღებავენ და არა – მხოლოდ წითლად. ეს შეიძლება? 

– შეიძლება ამას გარკვეული სულიერი დატვირთვა და რელიგიურ–ესთეტიკური მნიშვნელობა მიენიჭოს. ადამიანმა დღესასწაული შეიძლება მოგილოცოს ერთი სიტყვით და შეიძლება მოგილოცოს ათი სიტყვით. შეიძლება სხვა ფერის იყოს კვერცხი, მთავარია, რომ სადღესასწაულო, ჭეშმარიტი გაგება იყოს ამ დღესასწაულის. რა თქმა უნდა, ეს კვერცხი თავის თავში უდიდეს სიმბოლოს უნდა ატარებდეს და ამაში არაფერია ცუდი, თუკი ეს კვერცხი მართლმადიდებლური, რელიგიური ხელოვნებით იქნება გაფორმებული. ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ყველაფერი გადაიზარდოს შოუში და შოუბიზნესში. სააღდგომო კვერცხი სათამაშო და სუვენირი არ არის, რაზეც შეგიძლია კარიკატურები დაახატო. თუ კვერცხის მთავარი მნიშვნელობა დაიკარგა, მაშინ რაღა აზრი აქვს?! 

– "ქრისტე აღდგა!" – აუცილებელია, რომ ეს ფრაზა სამჯერ ვთქვათ? 

– პირველ ქრისტიანულ ხანებში ორმოცი დღე ამბობდნენ აღდგომის მერე "ქრისტე აღდგა!"–ს. რა თქმა უნდა, შეგიძლია ერთხელ უთხრა ადამიანს, მაგრამ ამბობენ სამჯერაც. სამი, იცით, რომ ყოვლადწმინდა სამების რიცხვია. ეს არის ახალი აღთქმის მონოთეიზმის რიცხვი. რიცხვი სამი ადამიანშიც დევს – სული, სამშვინველი, სხეული. ვიცით, სამოთხე, მიწა, ჯოჯოხეთი და ა.შ. მრავალი შედარება შეიძლება იქნეს მოყვანილი, მაგრამ, პირველ რიგში, ეს არის ყოვლადწმინდა სამების რიცხვი. ამიტომ სამჯერ ვამბობთ "ქრისტე აღდგა!". 

ვადასტურებთ, რომ ქრისტე აღდგა, როგორც ჭეშმარიტი ღმერთი, რომ იგი არის ძე ღვთისა, რომ იგი არის აღთქმული მესია და ქრისტეს ჯვარცმისა და აღდგომის შემდეგ დადგა ახალი პერიოდი. რომ ქრისტემ გაგვიღო სამოთხის კარები და მოგვცა იმის საშუალება, რომ თუკი ადამიანი იცხოვრებს ქრისტეს მცნებებით, იგი განიღმრთობა და თეოზისს გაივლის. გაივლის რა თეოზისს, იგი სასუფევლის მკვიდრი გახდება. 

ამიტომ, მინდა ვუსურვო ყველას, რომ ის საღვთო მადლი, რომელსაც მარხვაში გვაძლევდა უფალი, ხსნილშიც მიეღოს. მარხვა დამთავრდა, გიხაროდეთ, რომ ხსნილია, მაგრამ ამავე დროს გეშინოდეთ, იმიტომ, რომ თუ მარხვაში ვიცავდით წესებს და სარწმუნოების სტანდარტებს და მცნებებს, ეს არ ნიშნავს, რომ ხსნილში ყველაფერი შეიძლება. ყველას ვულოცავ აღდგომას, მაგრამ ამავე დროს სიფრთხილისაკენ მოვუწოდებ. არ შეიძლება ხსნილში მოვდუნდეთ და საღვთო დისციპლინა დავარღვიოთ. ვეცადოთ, ხსნილში კიდევ უფრო მობილიზებულები გავხდეთ, რათა მადლი, რაც მარხვაში მოვიპოვეთ, ქარს არ გავატანოთ, პირიქით, მადლს მადლი მივუმატოთ. ვლოცავ ყველას და ვუსურვებ ღვთის სადიდებელ და სულის საცხონებელ საქმეებში წინსვლასა და წარმატებას. გზა ხსნილი გქონოდეთ, ქრისტე აღდგა! 

– ჭეშმარიტად აღდგა! 

ანა ნოდია 
კატეგორია: სტატიები | დაამატა: mamao (2012-02-15)
ნანახია: 2265 |
გააზიარე ეს სიახლე სადაც გინდა: